Ο καρκίνος παρουσιάζει ανησυχητική αύξηση παγκοσμίως με τους επιστήμονες να χτυπούν καμπανάκι για την υγεία των νέων ατόμων. Χαρακτηριστικά, στη Βρετανία, ο αριθμός των ανθρώπων κάτω των 50 ετών που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του εντέρου έχει αυξηθεί κατά 24% τις τελευταίες 2 δεκαετίες.
Στον αντίποδα, τα ποσοστά του καρκίνου του δέρματος μειώνονται ραγδαία στους νέους σε κάποιες χώρες, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη μελέτη στην οποία συμμετείχαν 90.000 άτομα.
Η νέα έρευνα
Για τις ανάγκες της έρευνας, ειδικοί από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία ανέλυσαν εθνικά δεδομένα παρακολούθησης περιπτώσεων μελανώματος, την πιο επιθετική και απειλητική μορφή καρκίνου του δέρματος που προκαλείται, μεταξύ άλλων παραγόντων κινδύνου, από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου.
Παρακολουθώντας δεδομένα τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες από το 1990 έως το 2022, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι από το 2015 και μετά, τα ποσοστά του εν λόγω καρκίνου μειώθηκαν σημαντικά στα άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών και ιδιαίτερα στις γυναίκες.
Η μεγαλύτερη αλλαγή σημειώθηκε μεταξύ των ατόμων ηλικίας από 20 έως 29 ετών και των ατόμων από 30 έως 39 ετών. Σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες υπήρξε μείωση στα ποσοστά περιστατικών της νόσου έως και 5%.
Μέχρι το τέλος της μελέτης τα ποσοστά μελανώματος είχαν μειωθεί σε 18 περιπτώσεις ανά 100.000 γυναίκες και 10 περιπτώσεις ανά 100.000 άνδρες, μειώσεις κατά 5,2% και 3% αντίστοιχα.
Τα ποσοστά μελανώματος στις ηλικίες από 40 έως 49 ετών δεν μειώθηκαν συνολικά σημαντικά, αλλά σημειώθηκε ότι έπεσαν από το 2015 και μετά.
Αντίθετα, η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Dermatology, αποκάλυψε ότι τα ποσοστά της νόσου γενικά αυξήθηκαν για τους άνω των 50 ετών κατά την ίδια περίοδο.
Τα δεδομένα από τη φιλανθρωπική οργάνωση Cancer Research UK (CRUK) δείχνουν επίσης μια μικρή μείωση στα ποσοστά μελανώματος στους νεότερους Βρετανούς τα τελευταία χρόνια.
Καρκίνος: Οι τύποι που ανησυχούν παγκοσμίως
Στον αντίποδα, υπάρχει μια εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 79% σε νέες περιπτώσεις καρκίνου για τους κάτω των 50 ετών σε όλο τον κόσμο τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Το 2019, οι νέες διαγνώσεις καρκίνου ανήλθαν σε 3,26 εκατομμύρια. Συνολικά, ο καρκίνος του μαστού αντιπροσώπευε τον μεγαλύτερο αριθμό από αυτές τις περιπτώσεις και τους σχετικούς θανάτους με 13,7 και 3,5/100.000 του παγκόσμιου πληθυσμού, αντίστοιχα.
Μετά τον καρκίνο του μαστού, οι καρκίνοι με τον υψηλότερο αριθμό θανάτων ήταν αυτοί της τραχείας, του πνεύμονα, του στομάχου και του εντέρου.
Με βάση τις παρατηρούμενες τάσεις τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο παγκόσμιος αριθμός νέων περιπτώσεων πρώιμης έναρξης καρκίνου και σχετιζόμενων θανάτων θα αυξηθεί κατά 31% και 21%, αντίστοιχα, το 2030.
Οι γενετικοί παράγοντες παίζουν ρόλο, ωστόσο η ανθυγιεινή διατροφή, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα φαίνεται να είναι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου που κρύβονται πίσω από τους πιο συχνούς καρκίνους μεταξύ των ατόμων κάτω των 50 ετών, με τη σωματική αδράνεια, το υπερβολικό βάρος και τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα να συμβάλλουν, σύμφωνα με τα δεδομένα.
«Η πλήρης κατανόηση των λόγων που οδηγούν στις παρατηρούμενες τάσεις παραμένει αδιευκρίνιστη, αν και οι παράγοντες του τρόπου ζωής παίζουν σημαντικό ρόλο. Απαιτούνται επειγόντως μέτρα πρόληψης και έγκαιρης ανίχνευσης, μαζί με τον εντοπισμό βέλτιστων στρατηγικών θεραπείας για καρκίνους πρώιμης έναρξης, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει μια ολιστική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των μοναδικών αναγκών υποστηρικτικής φροντίδας των νεότερων ασθενών», υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.