Τι είναι το άγχος και γιατί συζητιέται τόσο πολύ στην εποχή μας; Το άγχος είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα το οποίο νιώθουμε σε καταστάσεις που μας προκαλούν αβεβαιότητα ή φόβο. Θα μπορούσαμε να το περιγράψουμε σαν μία κατάσταση επαγρύπνησης απέναντι σε μία συνθήκη που μας προκαλεί αγωνία ή φόβο πως κάτι κακό θα συμβεί. Νιώθοντας άγχος κινητοποιούμαστε, ώστε να αναπτύξουμε αντιδράσεις και στρατηγικές διαχείρισης απέναντι στην κατάσταση/ερέθισμα που μας έκανε να νιώσουμε φόβο ή αναστάτωση. Οπότε αυτή η διαδικασία είναι μια φυσιολογική διεργασία του εγκεφάλου και μια υγιής αντίδραση του οργανισμού. Οι σοβαρές δυσκολίες ξεκινούν όταν το άγχος αντί να μας κινητοποιεί, μας κατακλύζει και μας αποδιοργανώνει. Επίσης, όταν από ειδικό γίνεται γενικό και επεκτείνεται σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Με άλλα λόγια, το άγχος γίνεται πρόβλημα όταν μειώνεται η λειτουργικότητά μας και όταν μας «κλέβει» τη χαρά και τη διάθεση για ζωή.
Εφόσον, λοιπόν, το άγχος είναι μία φυσιολογική και υγιής αντίδραση, τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να μην υπονομεύεται η ποιότητα της ζωής μας και να μην χάνεται η απόλαυση;
Ας ακούσουμε, λοιπόν, το άγχος μας και τι θέλει να μας πει. Ας παρατηρήσουμε τον εαυτό μας και το τι καταλαβαίνουμε για εμάς καθώς νιώθουμε αγχωμένοι. Υπό ποιες συνθήκες αγχωνόμαστε, πώς εκφράζεται το άγχος μέσα από το σώμα μας, τι μας ανακουφίζει σε αυτές τις περιπτώσεις. Επιπλέον μήπως το άγχος που νιώθουμε μαρτυρά μια γενικότερη δυσφορία ή την απομάκρυνση από τη ζωή που θα θέλαμε πραγματικά να έχουμε; Μήπως πίσω από το άγχος για επιμέρους θέματα της ζωής μας κρύβεται μια υπαρξιακή αγωνία και αναζήτηση προσωπικού νοήματος;
Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι ασυνήθιστο ή μη υγιές. Ας πάψουμε να βλέπουμε το άγχος ως κάτι απειλητικό και ας εστιάσουμε στο πώς θα γίνει η ζωή μας πιο απολαυστική. Η επαφή με τη φύση και το υποστηρικτικό μας δίκτυο και η ενασχόληση με δραστηριότητες που μας δίνουν χαρά βοηθούν σημαντικά.
Ας μην ξεχνάμε, πως ζούμε σε μία εποχή όπου η αβεβαιότητα είναι πολύ έντονη και πολλές από τις σταθερές που είχαν οι άνθρωποι παλαιότερων γενεών έχουν αμφισβητηθεί. Άρα ο σύγχρονος τρόπος ζωής είναι πολύ πιθανό να πυροδοτεί και περισσότερο το άγχος σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Με άλλα λόγια, το άγχος μας είναι κάτι προσωπικό αλλά έχει και κοινωνικές διαστάσεις.
Συνήθως οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους διαχείρισης του άγχους τους και με τη βοήθειά του μαθαίνουν να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της ζωής. Σε περιπτώσεις, όμως, που ένας άνθρωπος δεν μπορεί να διαχειριστεί αυτή την ανησυχία που νιώθει και βιώνει σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητάς του, τότε μπορεί να απευθυνθεί σε ειδικό ψυχικής υγείας. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ βοηθητική, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συνέπειες του άγχους και να νοηματοδοτηθεί η παρουσία του στη ζωή των ανθρώπων.