Καθώς οι θερμοκρασίες παραμένουν υψηλές και οι φωτεινές μέρες του καλοκαιριού συνεχίζονται, πολλοί άνθρωποι αναζητούν πιο συχνά ανακούφιση από τους πονοκεφάλους. Τι συμβαίνει; Τι είναι αυτό που προκαλεί όλο και πιο συχνά τη δυσφορία μας; Παρακάτω αναλύουμε μερικούς από τους κυριότερους παράγοντες που συμβάλλουν στους πονοκεφάλους και πώς μπορούμε να τους αποφύγουμε.
1. Ζέστη και αφυδάτωση: ένα διπλό πλήγμα
Καθώς η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται, τα αιμοφόρα αγγεία διαστέλλονται, η ροή του αίματος μεταβάλλεται και τα νεύρα που εμπλέκονται στη μετάδοση του πόνου γίνονται πιο ευερέθιστα. Προσθέστε σε αυτό την αφυδάτωση -σχεδόν αναπόφευκτη σε ζεστό καιρό- και η “συνταγή” για πονοκεφάλους είναι έτοιμη. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι διαπίστωσε ότι κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου συνδέεται με 6% αύξηση του κινδύνου πονοκεφάλου. Η αφυδάτωση εντείνει το πρόβλημα μειώνοντας τα υγρά γύρω από τον εγκέφαλο, επηρεάζοντας ελαφρώς τους ιστούς που είναι ευαίσθητοι στον πόνο. Το αποτέλεσμα περιγράφεται συχνά ως «πονοκέφαλος από τη ζέστη», αν και τα άτομα με ημικρανίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.
Τι βοηθά: Πίνετε νερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, όχι μόνο όταν διψάτε. Τα ποτά που περιέχουν ηλεκτρολύτες είναι ιδιαίτερα χρήσιμα αν ιδρώνετε πολύ.
2. Υγρασία: Αυξάνοντας το στρες της ζέστης
Η υγρασία δεν κάνει μόνο το καλοκαίρι να φαίνεται δύσκολο, αλλά μπορεί να επιδεινώσει άμεσα τους πονοκεφάλους. Όταν ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται αποτελεσματικά, το σώμα δυσκολεύεται να κρυώσει. Αυτό το στρες μπορεί να διεγείρει ένα νεύρο, που παίζει βασικό ρόλο στον πόνο της ημικρανίας. Η υψηλή υγρασία διαταράσσει επίσης τον ύπνο, επιδεινώνει την αφυδάτωση και αλληλεπιδρά με άλλους παράγοντες όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση. Για τα ευαίσθητα άτομα, ο κολλώδης αέρας του καλοκαιριού δημιουργεί την τέλεια παγίδα.
Τι βοηθά: Περάστε τις πιο ζεστές και υγρές ώρες της ημέρας σε εσωτερικούς χώρους -όποτε είναι δυνατόν. Οι ανεμιστήρες, ο κλιματισμός και ακόμη και ένα δροσερό ντους μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα.
3. Έντονο φως: Γιατί το φως του ήλιου είναι επιβλαβές
Οι ηλιόλουστες μέρες φέρνουν χαρά σε πολλούς, αλλά για όσους υποφέρουν από πονοκεφάλους μπορεί να είναι βασανιστικές. Έως και το 80% των ατόμων με ημικρανίες παρουσιάζουν φωτοφοβία ή ευαισθησία στο φως. Το έντονο φως του ήλιου μπορεί να υπερδιεγείρει τις νευρικές οδούς μεταξύ των ματιών και των οπτικών κέντρων του εγκεφάλου, μειώνοντας το όριο για την εμφάνιση μιας κρίσης ημικρανίας. Η παρατεταμένη έκθεση σε έντονο φως -είτε στην παραλία, στο νερό ή οδηγώντας σε έναν ηλιόλουστο αυτοκινητόδρομο- μπορεί να μετατρέψει μια ευχάριστη εκδρομή σε μια οδυνηρή δοκιμασία.
Τι βοηθά: Τα γυαλιά ηλίου, οι φακοί με χρώμα FL-41 και τα καπέλα με φαρδύ γείσο είναι απλά, τεκμηριωμένα εργαλεία για τη μείωση των πονοκεφάλων που προκαλούνται από το φως.
4. Ατμοσφαιρική πίεση: Πόνος που προκαλείται από καταιγίδα
Για πολλούς, οι πονοκέφαλοι προαναγγέλλουν την προσέγγιση μιας καταιγίδας πριν πέσει η πρώτη σταγόνα βροχής. Οι απότομες μεταβολές της βαρομετρικής πίεσης επηρεάζουν την ισορροπία της πίεσης στους κόλπους και στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να μεταβάλλουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα και να ενεργοποιήσουν τις οδούς του πόνου, προκαλώντας ημικρανίες ή πονοκεφάλους που μοιάζουν με ιγμορίτιδα. Οι ερευνητές ονομάζουν αυτό το φαινόμενο μετεωροπάθεια -την ευαισθησία του σώματος στις καιρικές αλλαγές. Αν και δεν είναι πλήρως κατανοητό, μελέτες υποδηλώνουν ότι η απότομη πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης, που είναι συχνή πριν από τις καλοκαιρινές ημέρες, μπορεί να προκαλέσουν έντονους πονοκεφάλους.
Τι βοηθά: Η παρακολούθηση του καιρού. Σε ημέρες με καταιγίδες, δώστε προτεραιότητα στην ενυδάτωση, την ξεκούραση και τη διατήρηση του προγράμματός σας σταθερού. Μερικοί ασθενείς βρίσκουν τα προληπτικά φάρμακα ιδιαίτερα χρήσιμα όταν προβλέπονται διακυμάνσεις της πίεσης.
5. Ρύπανση, αλλεργιογόνα και αρώματα
Ο πονοκέφαλος του καλοκαιριού δεν οφείλεται μόνο στον καιρό. Ο ζεστός, στάσιμος αέρας συχνά επιδεινώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση, αυξάνοντας το όζον και το νέφος που μπορούν να ερεθίσουν το αναπνευστικό σύστημα και να προκαλέσουν έμμεσα πονοκεφάλους. Τα εποχιακά αλλεργιογόνα -χόρτο, γύρη, μούχλα- προσθέτουν ένα επιπλέον στρώμα ερεθισμού. Ακόμη όμως και τα καλοπροαίρετα βασικά προϊόντα του καλοκαιριού μπορούν να βλάψουν. Τα αντηλιακά με έντονο άρωμα, τα σπρέι εντόμων ή τα χημικά της πισίνας λειτουργούν ως οσφρητικοί παράγοντες για ορισμένους πάσχοντες από ημικρανία.
Τι βοηθά: Επιλέξτε προϊόντα χωρίς άρωμα, όταν είναι δυνατόν, παρακολουθήστε τις τοπικές προειδοποιήσεις για την ποιότητα του αέρα και χρησιμοποιήστε φίλτρα αέρα εσωτερικού χώρου κατά τις ημέρες υψηλής ρύπανσης.
6. Διαταραχές στον τρόπο ζωής: ύπνος, διατροφή και ρουτίνα
Οι χαλαροί ρυθμοί του καλοκαιριού -έξοδοι αργά το βράδυ, παραλείψεις γευμάτων, επιπλέον ποτά- μπορούν από μόνοι τους να αποτελέσουν ισχυρούς παράγοντες που προκαλούν πονοκεφάλους. Ο ακανόνιστος ύπνος διαταράσσει τους ορμονικούς κύκλους, η παράλειψη γευμάτων μειώνει το σάκχαρο στο αίμα, ενώ το αλκοόλ και η καφεΐνη σε ζεστό καιρό επιταχύνουν την αφυδάτωση. Ακόμη και δημοφιλή καλοκαιρινά τρόφιμα, όπως γλυκά με τεχνητά γλυκαντικά.
Τι βοηθά: Διατηρήστε ένα τακτικό πρόγραμμα για τα γεύματα και τον ύπνο, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα ή τις διακοπές. Οι ισορροπημένες ρουτίνες είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πρόληψης των πονοκεφάλων.
Πρακτικές στρατηγικές
Κατανοώντας αυτούς τους παράγοντες που προκαλούν πονοκεφάλους και υιοθετώντας πρακτικές στρατηγικές, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο και να απολαύσετε περισσότερο ό,τι έχει να προσφέρει το καλοκαίρι.
-Ενυδατώνεστε τακτικά: Πρώτα νερό και μετά ηλεκτρολύτες, αν έχετε ιδρώσει πολύ. Περιορίστε το αλκοόλ και την υπερβολική καφεΐνη.
-Προγραμματίστε τις εξόδους σας: Ασκείστε ή κάντε τις δουλειές σας το πρωί ή το βράδυ, όταν είναι πιο δροσερά.
-Προστατέψτε τα μάτια σας: Τα γυαλιά ηλίου και τα καπέλα μειώνουν την ευαισθησία στο φως.
-Συμβουλευτείτε έναν γιατρό: Για συχνές ή σοβαρές κεφαλαλγίες επικοινωνήστε με τον θεράποντα ιατρό σας.