Πρόσφατη μελέτη που αναλύει δεδομένα από εθνικά αντιπροσωπευτικές διατροφικές έρευνες και δεδομένα θνησιμότητας από οκτώ χώρες (Αυστραλία, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κολομβία, Μεξικό, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες) καταλήγει στη σύνδεση της πρόωρης θνησιμότητας με την υπερκατανάλωση υπερεπεξεργασμέων τροφίμων . Η έρευνα δημοσιεύει τα συμπεράσματά της στο American Journal of Preventive Medicine.
Οι UPF/επεξεργασμένες τροφές παρασκευάζονται με συστατικά που εξάγονται από τρόφιμα ή συντίθενται σε εργαστήρια, με ελάχιστα ή καθόλου ολόκληρα τρόφιμα στη σύνθεσή τους. Αυτά τα υπολείμματα τροφίμων αντικαθιστούν σταδιακά τα παραδοσιακά τρόφιμα και γεύματα που παρασκευάζονται από φρέσκα υλικά και από περιορισμένο αριθμό επεξεργασμένων ουσιών.
Μπορεί να αποφευχθεί ο κίνδυνος;
Ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, Eduardo Augusto Fernandes Nilson, DSc, του Ιδρύματος Oswaldo Cruz (Fiocruz), στη Βραζιλία, αναφέρει «Τα UPFs επηρεάζουν την υγεία λόγω των τροποποιήσεων στα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής τους επεξεργασίας και της χρήσης τεχνητών συστατικών, συμπεριλαμβανομένων των χρωστικών ουσιών, των τεχνητών αρωμάτων και γλυκαντικών και των γαλακτωματοποιητών, οπότε η αξιολόγηση των θανάτων από όλα τα αίτια που σχετίζονται με την κατανάλωσή τους επιτρέπει μια συνολική εκτίμηση της θανατηφόρας επίδρασης της βιομηχανικής επεξεργασίας τροφίμων».
Όπως προσθέτει ο καθηγητής, «εκτιμήσαμε μια γραμμική συσχέτιση μεταξύ του διατροφικού μεριδίου των UPFs και της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες, έτσι ώστε κάθε αύξηση κατά 10% της συμβολής των UPFs στη διατροφή να αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες κατά 3%». Και συμπληρώνει «στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας τους σχετικούς κινδύνους και τα δεδομένα κατανάλωσης τροφίμων για όλες τις χώρες, δημιουργήσαμε ένα μοντέλο που εκτιμά ότι το ποσοστό των πρόωρων θανάτων από όλες τις αιτίες που μπορούν να αποφευχθούν λόγω της κατανάλωσης UPFs μπορεί να κυμαίνεται από 4% σε χώρες με χαμηλότερη κατανάλωση UPFs έως σχεδόν 14% σε χώρες με την υψηλότερη κατανάλωση UPFs. Για παράδειγμα, το 2018, 124.000 πρόωροι θάνατοι οφείλονται στην κατανάλωση UPFs στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η υψηλή κατανάλωση UPF έχει συσχετιστεί με 32 διαφορετικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της παχυσαρκίας, του διαβήτη, ορισμένων τύπων καρκίνου και της κατάθλιψης. Ένα γεγονός που ανησυχεί τον επιστήμονα είναι ότι ενώ στις χώρες υψηλού εισοδήματος η κατανάλωση UPF είναι ήδη υψηλή αλλά σχετικά σταθερή για πάνω από μια δεκαετία, στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος η κατανάλωση αυξάνεται συνεχώς, πράγμα που σημαίνει ότι ενώ η αποδιδόμενη επιβάρυνση στις χώρες υψηλού εισοδήματος είναι σήμερα υψηλότερη, αυξάνεται στις άλλες χώρες.