Ποιος δε θυμάται τις γιαγιάδες να ανταλλάσσουν συμβουλές στο τηλέφωνο, μιλώντας με τις φίλες τους για τις «θαυματουργές» ιδιότητες του ξιδιού; «Ένα κουταλάκι ξίδι τη μέρα κάνει θαύματα», έλεγαν, υποστηρίζοντας ότι βοηθά στο αδυνάτισμα, καθαρίζει τον οργανισμό και χαρίζει ευεξία. Το ξίδι αποδείχθηκε ισχυρός σύμμαχος των νοικοκυρών της εποχής, καθώς πέρα από τη γευστική πινελιά του στο φαγητό, λειτούργησε ως φυσικό γιατρικό που δεν έλειπε ποτέ από την κουζίνα. Σήμερα, η δύναμη του ξιδιού, μοιάζει να επανέρχεται με μελέτες και συχνές αναφορές στο οφέλη της κατανάλωσής του. Αποδεικνύεται ότι αν πιούμε λίγο ξίδι σε ένα ποτήρι με νερό περίπου 20 λεπτά πριν το γεύμα, ένα μικρό θαύμα συντελείται στην ανάπτυξη της καμπύλης της γλυκόζης στο αίμα μας.
Επιστημονικά δεδομένα
Χάρη στο οξικό οξύ που περιέχει, το ξίδι επιδρά στο μεταβολισμό, το σάκχαρο, το λίπος του σώματος και το βάρος, με τα θετικά αποτελέσματα να έχουν αποδειχθεί από διεθνείς έρευνες. Ανάμεσα σε αυτές, μια μελέτη από το Κεντρικό Ινστιτούτο Ερευνών στο Άιτσι της Ιαπωνίας, σύμφωνα με την οποία παχύσαρκοι συμμετέχοντες έπειτα από καθημερινή λήψη 15 ή 30 ml ξιδιού για 12 εβδομάδες είδαν το σωματικό τους βάρος να μειώνεται -και όχι μόνο. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), το σπλαχνικό λίπος, η περιφέρεια της μέσης και τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων ήταν σημαντικά χαμηλότερα, με τους επιστήμονες να επισημαίνουν την αξία της καθημερινής κατανάλωσης ξιδιού.
Πιο πρόσφατα, ανάλυση από ερευνητές ιταλικών πανεπιστημίων, απέδειξε ότι η ημερήσια κατανάλωση ξιδιού -κυρίως μηλόξιδου- συνοδεύεται από μείωση βάρους, ΔΜΣ και περιφέρειας της κοιλιακής περιοχής σε υπέρβαρους ή παχύσαρκους ενήλικες ή σε ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2.
Το μυστικό από τα παλιά
Στα αποτελέσματα των ερευνών στηρίζεται και η αυτοαποκαλούμενη «θεά της γλυκόζης», η Jessie Inchauspé, βιοχημικός και ερευνήτρια που δημιούργησε τη μέθοδο Glucose Goddess Method για τον έλεγχο της γλυκόζης. Η Γαλλίδα ειδικός έπειτα από ένα ατύχημα που της προκάλεσε κάταγμα στη σπονδυλική στήλη, άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας. Η τραυματική εμπειρία την ώθησε να ανακαλύψει τη σχέση ανάμεσα στον εγκέφαλο και το σώμα. Με σπουδές Μαθηματικών στο Βασιλικό Κολλέγιο του Λονδίνου και μεταπτυχιακό στη Βιοχημεία, εργάστηκε στον τομέα της γενετικής στη Silicon Valley. Εκεί ανακάλυψε, μέσω μιας συσκευής συνεχούς μέτρησης γλυκόζης την οποία φορούσε, ότι οι διακυμάνσεις στα επίπεδα σακχάρου επηρέαζαν άμεσα τη διάθεσή της και τη διαύγειά της, παρότι δεν έπασχε από διαβήτη.
Άρχισε να μελετά τη βιβλιογραφία και διαπίστωσε ότι πολλοί άνθρωποι χωρίς διαβήτη βιώνουν καθημερινά ακανόνιστα επίπεδα γλυκόζης χωρίς να το γνωρίζουν, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει στην αυξημένη αίσθηση πείνας, τη δυσκολία στη συγκέντρωση, την επιτάχυνση της γήρανσης, ακόμα και την εκδήλωση προβλημάτων γονιμότητας. Από την έρευνά της προέκυψε η μέθοδός της για τον έλεγχο της γλυκόζης, με απλές, μικρές αλλαγές που χαρακτηρίζει «glucose hacks» με στόχο τη σταθερή γλυκόζη, χωρίς αυστηρούς περιορισμούς. Μεταξύ αυτών και η κατανάλωση ξιδιού. Η επιτυχία της ήταν τέτοια που εγκατέλειψε την εργασία της και έχει αφοσιωθεί στη συγγραφή βιβλίων, την ενημέρωση του κοινού σχετικά με το οφέλη από τη ρύθμιση της γλυκόζης.
Στον οδηγό της, αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο για συνταγές με ξίδι, επισημαίνοντας πως το θαυματουργό συστατικό μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα στην καθημερινή διατροφή. Για παράδειγμα, μια κουταλιά της σούπας ξίδι μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα ποτήρι νερό και είτε να καταναλωθεί έτσι, ή να προστεθεί γεύση από λεμόνι, λάιμ, φύλλα δυόσμου, ή φέτες αγγουριού. Η Inchauspé εξηγεί ότι το οξικό οξύ επιβραδύνει τη διάσπαση των αμύλων σε γλυκόζη και δίνει εντολή στους μύες μας να απορροφήσουν τη γλυκόζη καθώς αυτή φτάνει στην κυκλοφορία του αίματός μας. Με αυτόν τον τρόπο μειώνει την απότομη αύξηση της γλυκόζης από κάτι που μόλις καταναλώσαμε.
Το μόνο που χρειάζεται, σύμφωνα με την ειδικό, για να μειωθεί η γλυκόζη έως και 30% είναι λίγο ξίδι: Σε ένα ποτήρι με νερό, σε ένα πιάτο φαγητό, περίπου 20 λεπτά πριν το γεύμα. Με αυτόν τον απλό τρόπο -ισχυρίζεται η Jessie Inchauspé- μπορεί να μειωθεί η καμπύλη γλυκόζης, η λιγούρα, η κόπωση, οι φλεγμονές, τα ορμονικά προβλήματα και άλλα. Είναι σημαντικό, ωστόσο, το ξίδι να μην καταναλώνεται σκέτο καθώς η οξύτητά του μπορεί να προκαλέσει φθορές στο σμάλτο των δοντιών.
Εκτός από τις βλάβες στα δόντια, η κατανάλωση ξιδιού δεν ενδείκνυται για κάθε άνθρωπο. Η Mayo Clinic επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι το ξίδι -δη το μηλόξιδο- μπορεί να εντείνει τη διαδικασία απώλειας βάρους. Μπορεί να λειτουργήσει ως πρόσθετο στοιχείο στο πλαίσιο της υγιεινής διατροφής, αλλά δεν αποτελεί μαγική λύση. Την ίδια στιγμή, το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο του Σικάγο (UChicago Medicine) επισημαίνει ότι το οξικό οξύ που περιέχεται στο ξίδι μπορεί να επιδεινώσει την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Επιπλέον, σε άτομα με νεφρική νόσο η ικανότητα επεξεργασίας του οξέος μπορεί να επηρεάζεται, ενώ σε όσους λαμβάνουν διουρητικά ή ινσουλίνη υπάρχει πιθανότητα υποκαλιαιμίας. Η Επιστημονική Κλινική του Κλίβελαντ συνιστά την επικοινωνία με τον γιατρό, καθώς η ένταξη του ξιδιού στην καθημερινή διατροφή είναι πιθανό να έχει αλληλεπίδραση με φάρμακα, όπως ινσουλίνη, διουρητικά, καθαρτικά και σκευάσματα για την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Το ταπεινό αυτό υλικό, μπορεί να λειτουργήσει θετικά, ωστόσο χρειάζεται προσοχή και η κατανάλωσή του πρέπει να ξεκινά με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού.